摘要
开发能与细菌非特异性结合的新型抗菌剂是解决细菌感染难题的方法之一。本文首先介绍了一种具有持久广谱高效抗菌性、无真核细胞毒性和细菌很难产生耐药性的含胍基抗菌聚合物;接着详细介绍了含胍基抗菌聚合物与细菌非特异性静电结合的抗菌机理;然后重点评述了主链含胍基抗菌聚合物、侧链含胍基抗菌聚合物以及表面接枝含胍基抗菌聚合物的设计理念、合成方法和抗菌性能;最后对新型含胍基抗菌聚合物的可控合成策略及应用前景进行了展望。
Exploition of novel antibacterial agents that contact non-specifically w ith bacteria is one of the solutions to the problem of bacterial infection. Firstly,guanidine-based antibacterial polymers having prolonged,broad-spectrum,high-efficiency antibacterial properties,w ithout eukaryotic cytotoxicity,and making it difficult for bacteria to develop resistance are introduced briefly. Then,the antibacterial mechanism of non-specific electrostatic attraction w ith bacteria is review ed. In addition,the design,synthesis,and antimicrobial property of the main-chained guanidine-based antibacterial polymers,side-chained guanidine-based antibacterial polymers,and surface-grafted guanidine-based antibacterial polymers are described in detail. Finally,the future development of controllable synthetic strategy and practical application of the novel guanidine-based antibacterial polymers are prospected.
引文
[1] Fernandes P. Nat. Biotechnol.,2006,24:1497.
[2] Fischbach M A,Walsh C T. Science,2009,325:1089.
[3] Mc Donnell G, Russell A D. Clin. Microbiol. Rev., 2001,14:227.
[4] Levy S B,Marshall B. Nat. Med.,2004,10:S122.
[5] Nathan C. Nature,2004,431:899.
[6] Denyer S P,Stewart G S A B. Int. Biodeterior. Biodegrad.,1998,41:261.
[7] Kenawy E, Worley S D, Broughton R. Biomacromolecules,2007,8:1359.
[8] Ding W,Peng K M,Zou T,Wang R N,Guo J S,Tu W P,Liu C,Hu J Q. Pigm. Resin Technol.,2017,46:458.
[9] Siedenbiedel F,Tiller J C. Polymers,2012,4:46.
[10]彭开美(Peng K M),丁伟(Ding W),涂伟萍(Tu W P),胡剑青(Hu J Q),Liu Chao(Liu C),Yang Jian(Yang J).化学学报(Acta Chimica Sinica),2016,74(9):713.
[11] Hui F, Debiemme-Chouvy C. Biomacromolecules, 2013,14:585.
[12] Palermo E F,Kuroda K. Appl. Microbiol. Biotechnol.,2010,87:1605.
[13] Kuroda K,Caputo G A. Wiley Interdiscip. Rev.:Nanomed.Nanobiotechnol.,2013,5:49.
[14] Xue Y,Xiao H N,Zhang Y. Int. J. Mol. Sci.,2015,16:3626.
[15] Tashiro T. Macromol. Mater. Eng.,2001,286:63.
[16] Timofeeva L, Kleshcheva N. Appl. Microbiol. Biotechnol.,2011,89:475.
[17] Mitchell D J,Kim D T,Steinman L,Fathman C G,Rothbard J B. J. Pept. Res.,2000,56:318.
[18] Locock K E,Michl T D,Valentin J D,Vasilev K,Hayball J D,Qu Y,Traven A, Griesser H J, Meagher L, Haeussler M.Biomacromolecules,2013,14:4021.
[19] Mattheis C,Wang H,Meister C,Agarwal S. Macromol. Biosci.,2013,13:242.
[20] Motta G J,Milne C T,Corbett L Q. Ostomy Wound Manage.,2004,50:48.
[21] Wu D Q,Zhu J,Han H,Zhang J Z,Wu F F,Qin X H,Yu J Y. Acta Biomater.,2018,65:305.
[22] Kawabata A,Taylor J. Dyes Pigm.,2006,68:197.
[23] Li Z L,Chen J,Cao W,Wei D,Zheng A N,Guan Y.Carbohydr. Polym.,2018,180:192.
[24] Treat N J,Smith D,Teng C,Flores J D,Abel B A,York A W,Huang F,Mc Cormick C L. ACS Macro Lett.,2012,1:100.
[25] Heydari A,Doostan F,Khoshnood H,Sheibani H. RSC Adv.,2016,6:33267.
[26] Cui P F,Zhuang W R,Hu X,Xing L,Yu R Y,Qiao J B,He Y J,Li F Y,Ling D S,Jiang H L. Chem. Commun.,2018,54:8218.
[27] Parsons K H,Mondal M H,Mc Cormick C L,Flynt A S.Biomacromolecules,2018,19:1111.
[28] Kim B R,Anderson J E,Mueller S A,Gaines W A,Kendall A M. Water Res.,2002,36:4433.
[29] Yeaman M R,Yount N Y. Pharmacol. Rev.,2003,55:27.
[30] Wender P A,Galliher W C,Goun E A,Jones L R,Pillow T H.2008,60:452.
[31] Palermo E F,Sovadinova I,Kuroda K. Biomacromolecules,2009,10:3098.
[32] Binder W H. Angew. Chem. Int. Ed.,2008,47:3092.
[33] Oren Z,Shai Y. Biopolymers,1998,47:451.
[34] Matsuzaki K,Sugishita K,Fujii N,Miyajima K. Biochemistry,1995,34:3423.
[35] Gabriel G J,Som A,Madkour A E,Eren T,Tew G N. Mater.Sci. Eng. R. Rep.,2007,57:28.
[36] Paltrinieri L,Wang M,Sachdeva S,Besseling N A M,Sudhlter E J R,Smet L C P M. J. Mater. Chem. A,2017,5:18476.
[37] Zhang Y M,Jiang J M,Chen Y M. Polymer,1999,40:6189.
[38] Zhou Z X,Wei D F,Guan Y,Zheng A N,Zhong J J. Mater.Sci. Eng. C Mater. Biol. Appl.,2011,31:1836.
[39] Albert M, Feiertag P, Hayn G, Saf R, Hnig H.Biomacromolecules,2003,4:1811.
[40] Wei D F,Ma Q X,Guan Y,Hu F Z,Zheng A N,Zhang X,Teng Z,Jiang H. Mater. Sci. Eng. C Mater. Biol. Appl.,2009,29:1776.
[41] Choi H,Kim K,Lee D G. Fungal Biol.,2017,121:53.
[42] Wang X,Lu P,Li Y,Xiao H N,Liu X Y. RSC Adv.,2016,6:8763.
[43] Sahraro M,Yeganeh H,Sorayya M. Mater. Sci. Eng. C Mater.Biol. Appl.,2016,59:1025.
[44] Rogalskyy S,Bardeau J,Tarasyuk O,Fatyeyeva K. Polym. Int.,2012,61:686.
[45] Rogalsky S,Bardeau J,Wu H,Lyoshina L,Bulko O,Tarasyuk O,Makhno S,Cherniavska T,Kyselov Y,Koo J H. J. Mater.Sci.,2016,51:7716.
[46] Cao C L,Wu K J,Yuan W,Zhang Y M,Wang H P. Fibers Polym.,2017,18:1040.
[47] Zhang C,Ying Z M,Luo Q J,Du H,Wang Y,Zhang K,Yan S G,Li X D,Shen Z Q,Zhu W P. J. Polym. Sci. Part A:Polym.Chem.,2017,55:2027.
[48] Wei D,Li Z L,Wang H,Liu J,Xiao H L,Zheng A N,Guan Y. Cellulose,2017,24:3901.
[49] Li J R,Ye Y,Xiao H N,He B H,Qian L Y. Polymers,2017,9:633.
[50] Gabriel G J,Madkour A E,Dabkowski J M,Nelson C F,Nusslein K,Tew G N. Biomacromolecules,2008,9:2980.
[51] Exley S E,Paslay L C,Sahukhal G S,Abel B A,Brown T D,Mc Cormick C L,Heinhorst S,Koul V,Choudhary V,Elasri M O,Morgan S E. Biomacromolecules,2015,16:3845.
[52] Zhang H,Liu Y N,Luo T,Zhao Q L,Cui K,Huang J,Jiang T,Ma Z. Polym. Chem.,2018,9:3922.
[53] Peng K M,Zou T,Ding W,Wang R N,Guo J S,Round J J,Tu W P,Liu C,Hu J Q. RSC Adv.,2017,7:24903.
[54] Vorob'eva A I,Sagitova D R,Gorbunova M N,Muslukhov R R,Kolesov S V,Tolstikov A G,Monakov Y B. Polym. Sci. Ser. B,2007,49:172.
[55] Gorbunova M,Lemkina L. J. Biomed. Mater. Res.,2016,104:630.
[56] Gorbunova M,Lemkina L,Borisova I. Ostomy Wound Manage.,2018,105:426.
[57] Grace J L,Elliott A G,Huang J X,Schneider E K,Truong N P,Cooper M A,Li J,Davis T P,Quinn J F,Velkov T,Whittaker M R. J. Mater. Chem. B,2017,5:531.
[58] Sun X X,Ji J H,Zhang W,Wang G X,Zhen Z C,Wang P L.J. Appl. Polym. Sci.,2017,134:44821.
[59] Xin Z R,Du S S,Zhao C Y,Chen H,Sun M,Yan S J,Luan S F,Yin J H. Appl. Surf. Sci.,2016,365:99.
[60] Villanueva M E,Gonzalez J A,Rodriguez-Castellon E,Teves S,Copello G J. Mater. Sci. Eng. C Mater. Biol. Appl.,2016,67:214.
[61] Zhang H J,Zhang L X,Han X L,Kuang L J,Hua D B. Ind.Eng. Chem. Res.,2018,57:1662.